Page 95 - SektorelBakis01

94 95
Özel Sektör İşçileri Açısından
Roma Yıllık Ücretli İzin Uygulaması

İmparatorluğu’nun Barbaros ÖZCAN

2.000 yıl önceki altın

madeni

Tüm Roma İmparatorluğu boyunca gerek özel kazım Su kullanılarak yapılan madencilik ise şöyleydi: Dağın
teknikleri gerekse bünyesinde bulundurduğu maden içine bir insanın geçebileceği şekilde kazmalar ile bir tünel
miktarıyla en önemli altın madeni konumunda bulunan kazılıyordu. Anayasamızın 50. Maddesinde yer aldığı gibi “Dinlenmek çalışan kendi isteğiyle (istifa) olsun çalışanın işten ayrılması
İspanyanın Las Medulas bölgesi, şu anda bile etkileyici çalışanların hakkıdır”. 4857 Sayılı İş Kanunu’nda bu kanun halinde kullanılmayan yıllık izinlere denk gelen ücret, çıkış
manzarası ile ziyaretçilerine farklı bir deneyim yaşama kapsamına giren özel sektör çalışanlarının hak ve ödevleri işlemleri ile birlikte işçiye ödenir.
fırsatı sunuyor. belirtilmiştir. Yaz aylarının da gelmesi ile yıllık izin hakkını
kullanmak isteyen çalışanların sayısında artış olacaktır. Bu Bu tutar personelin günlük çıplak ücreti üzerinden hesaplanır.
sebeple yıllık izin konusunda bazı bilgiler paylaşacağım. Aylık 2100 TL brüt ücret alan birinin işten ayrıldığını ve
kullanmadığı 8 gün yıllık izin bakiyesi olduğunu varsayarsak;
Bir iş yerinde veya aynı işverene bağlı farklı işyerlerinde
çalışma süresi bir ile beş yıl arasında olan bir çalışanın 2100 TL/30 gün=70 TLx8 gün=560 TL brüt bakiye izin ücreti
14 gün, çalışma süresi altı ile on beş yıl arasında olan hesaplanır. İzin ücretinden SGK primi, gelir vergisi ve damga
bir çalışanın 20 gün, çalışma süresi on beş yıldan fazla vergisi kesilerek işçiye ödenir.
Daha sonra bir havuzda toplanan su, kanallar vasıtasıyla olan bir çalışanın 26 gün yıllık ücretli izin hak vardır. 18
tazyikli olarak bu tünellere veriliyordu. Tazyik dolayısıyla yaşından küçükler ile 50 yaşından büyüklere kıdem süresi Yıllık izin, işçinin dinlenmesi için verilen bir haktır. Dolayısı
su tüneli açıyor ve tünel bir başka uçtan patlıyordu.
İspanya’nın Kastilya ve Leon eyaletinin León ilinin El Bierzo 5 yıldan az dahi olsa 20 günden az yıllık izin verilemez. ile yıllık izindeyken başka bir işte çalışmak da mümkün
bölgesindeki Ponferrada kasabası yakınlarında bulunan Yeraltı çalışanları için bu sürelere 4 gün ilave edilir. olmayacaktır. Yıllık izne çıkan işçiye izin süresi dönemine denk
tarihi maden sitesi, Roma döneminde ‘’ruina montium’’ gelen ücreti kadar (işyerinde uygulanan gerekli prosedürler
denilen su kullanılarak yapılan madencilik ile kazıldı. Yıllık izinler iş günü olarak hesaplanır. Yani yıllık izin tamamlandıktan sonra) avans olarak ödenir.
kullanıldığı sırada eğer bu günlere ulusal bayram, genel
tatil günleri veya hafta tatili denk geliyorsa bu günler Yüz kişiden fazla çalışanı olan işyerlerinde izin kurulu
yıllık izin süresinden sayılmaz. Bir bölümünde 10 günden oluşturulur. Bu kurul işçileri temsilen iki işvereni temsilen bir
daha az olmamak kaydıyla işçi ile işveren anlaşarak farklı kişi olmak üzere en az üç kişiden oluşur.
zamanlarda yıllık izin kullanılabilirler. Yine aynı şekilde
yıllık izin süresinde istirahat raporlu olunan sürelerde yıllık Çalışanlar, yıllık izin taleplerini izinli olacakları tarihten
Ortaya çıkan toprak üzerinde yapılan ince çalışmayla da izin askıya alınır. en az bir ay önceden, varsa izin kuruluna yoksa işverenin
altınlar ayrıştırılıyordu.
yetkilendirdiği kişilere bildirilmelidirler.
Çalışanın talep ettiği yıllık izin günleri bir başka iş
Bu yöntem sebebiyle günümüzde farklı bir coğrafik yapıya arkadaşının yıllık izin dönemi ile aynı döneme denk gelirse Cumartesi günlerinin tatil olduğu işyerleri için yıllık izin
kavuşan bu binlerce yıllık maden sahasından İspanya şimdi (izinlerin çakışması hali) işçilerin iş yerindeki kıdemine ve hesaplamasında cumartesi günü dikkate alınmalıdır. Yani
turizmden para kazanıyor. bir önceki yıl kullanılan izin tarihi dikkate alınarak karar cumartesi günleri yıllık izin gününden sayılmalıdır. Ancak
verilir. işverenler işçi lehine karar verip, cumartesi günlerini yıllık
izin gününden saymayabilir. İleride ihtilafa sebep olabilecek
İşçinin, işyerinde çalışması sürerken yıllık ücretli olan ve oldukça tartışmalı olan bu konunun nasıl uygulanacağı
izin kullanmak yerine ücretinin ödenmesi yanlış bir bireysel veya toplu iş sözleşmelerinde belirlenmelidir.
uygulamadır. Çalışanın hiç izin kullanmaması yargı
Kaynak: Hürriyet Haber
kararlarına “hayatın olağan akışına aykırı” şeklinde
yansımıştır. Ancak ister işveren tarafından olsun ister

kozaaltin.com.tr kozaaltin.com.tr