Page 27 - Full_lite
P. 27
25
Bu durumlarda flotasyon zorunlu olarak kullanılır. Yaygın Tablo - Dört Alternatif Altın Üretimi Yönteminin İlk Yatırım ve
olarak flotasyon genelde zenginleştirme öncesi ön işlem İşletme Giderleri ile Gerekli Minimum Tenör Karşılaştırılmaları [6].
olarak düşünülmektedir. Bazı tesislerde gravite sonrasında
Maliyet Faktörü Gerekli Minimum
uygulanarak, amalgamasyon işlemi yerine ikame etmekte- Tenör, Ons Au/Ton
dir. Çok az sayıdaki tesis flotasyon sonucu elde edilen kon-
İlk İşletme
santreyi doğrudan izabeye gönderebilmektedir. 3, 4 Yatırım
Ters Akımda Su atma
Düşük tenörlü altın cevherlerinden altının kazanılmasında Klasik kanştırmalı Liç- 1,000 1,000 0,056 0,042
Merrill Crowe
siyanür liçi – karbon adsorbsiyonu – elektroliz yöntemi olduk- Palp içinde Karbon
ça başarılı sonuçlar vermekte ve diğer yöntemler ile işletil- Kanştırmalı Liç- 0,750 0,940 0,045 0,035
Elektro kazanım
mesi mümkün olmayan yataklar bu yöntem ile değerlendiri- Tank Liçi-Karbon
Özümlemesi- 0,520 0,790 0,033 0,029
lebilmektedir. Tank liçi ve yığın liçi karşılaştırıldığında, yığın Elektrokazanım
liçinin işletme maliyetinin %55 ve yatırım maliyetinin %75 Yığın Liçi-Karbon
Özümlemesi- 0,320 0,660 0,030 0,025
daha düşük olduğu bilinmektedir. Buna karşı, tank liçi için Elektrokazanım
5
gereken liç süresi daha düşük ve altın kazanım verimi
daha yüksektir. Ayrıca tank liçi olumsuz iklim şartlarından Genellikle cevher, günün ekonomik koşullarına bağlı olarak
etkilenmemekte ve kış aylarında diğer yöntemlerde görülen yaklaşık 2 g/t’un altında altın içeriyorsa yığın liçi düşünü-
donma olayı ile karşılaşılmamaktadır. lebilmektedir. Yığın liçi yönteminde cevher iri boyutta kırıl-
makta; tesislerin en maliyetli aşaması olan öğütme işlemi
Metal kazanım verimi yönünden yapılan karşılaştırmalar uygulanmamaktadır. Bu sebep ile altın tanelerinin yeterince
göstermiştir ki, en yüksek randıman karıştırmalı liç yönte- serbestleşmemesi nedeniyle çözünme verimi, tank liçi yön-
minde elde edilmekte olup, 24 saat içinde %90’lık bir randı- temine göre daha düşük kalmakta, ancak, öğütme maliye-
mana ulaşılabilmektedir. Bunu tank liçi takip etmekte olup, tinin olmamasından dolayı büyük tasarruf sağlanmaktadır. 7
3-6 günlük bir zaman zarfında, %85’lik bir randıman elde
edilmektedir. Yığın liçi ise diğerlerinin yanında en yavaş iş- Yığın liçi yönteminden iyi bir sonuç alınabilmesi için altın ve
leyen yöntem olup, 6-7 haftalık bir devrenin sonunda ancak gümüşü tutan minerallerin karbonlu malzeme içermemesi,
%60-70’lik bir randıman verebilmektedir. 5 yüksek derecede siyanür tüketen bileşenler ile kireç tüke-
timine neden olacak asit yapıcı bileşenlere sahip olmaması,
McAllister ve ark., (1974) tarafından 10 milyon tonluk bir yığın içerisinden siyanür çözeltisinin akmasını engelleyecek
hipotetik cevher kütlesi (0,04-0,01 ons Au/ton) dikkate alı- kil benzeri çok ince malzemeden oluşmaması, altın taneleri-
narak yapılan bir çalışmada çeşitli altın üretim yöntemlerinin ni örten demir oksit oluşumuna uygun malzeme içermemesi
ilk yatırım ve işletme giderleri bakımından bir karşılaştırma- gereklidir.
sı yapılmıştır. Bu çalışmadaki değerlendirme iki farklı altın
fiyatı dikkate alınarak yapılmış olup elde edilen sonuçlar
Kaynaklar:
tabloda verilmiştir. Yığın liçinin en büyük avantajı ilk yatırım
1- Ünal İ. H., Tuncel S., Yoleri B., Arslan M., Maden Tetkik ve Arama Genel
ve işletme giderlerinin çok düşük olmasıdır. Ancak yığın liçi Müdürlüğü, Türkiye ve Dünyada Altın, Temmuz 2016
uygulamalarında iklim şartlarına bağlı sorunlar dezavantaj- 2- BATH, M.D., et al. Some Factors Influence Gold Recovery by Gravity Con-
centration, J.S.Afr. I.M.M., Vol. 73, 1973, pp. 363-384.
dır. Kış aylarının soğuk geçtiği bölgelerde altın ve gümüşün 3- Chryssoulis, S.L., Venter, D., Dimov, S.S., On the floatability of gold grains. In:
35th CMP Proceedings 2003, Ottawa. Canadian Institute of Mining, Metallur-
çözünürlüğünde büyük düşüşler olmaktadır. Henüz pek yay- gy and Petroleum, Montreal, pp. 455–472, 2003a.
4- Cankurtaran M., Kaymaz Altin Tesisi Atiklarindan Flotasyon Yöntemi İle Al-
gın olmamakla birlikte çözeltiyi belli bir sıcaklığa ısıtarak yı- tinin Geri Kazanimi, Hacettepe Üniversitesi, 2016.
5- Özbayoğlu G., Düşük Tenörlü Altın Madenlerine Uygulanan Liç Yöntemi,
ğına gönderme konusunda da çalışmalar yapılmaktadır. Nem Madencilik Dergisi , CUT: XIII Sayı: 6.
oranının düşük ve sıcaklığın yüksek olduğu bölgelerde ise, 6- Girginc İ. , Düşük Tenörlü Cevherlerden Yığın Liçi Yöntemiyle Altın ve Gümüş
Kazanımı, Madencilik Dergisi, Mart 1989.
buharlaşma sonucu yığına püskürtülen çözeltinin % 15-25’i 7- Haque K.E., 1992; “The Role of Oxygen in Cyanide Leaching of Gold Ore”,
CIM Bulletin, Vol. 85, No. 963, s. 31-38, Sept. 1992.
kaybedilmekte ve bu da maliyetin artmasına neden olmak-
tadır. 6
kozaaltin.com.tr