Page 74 - KOZA_4_Web
P. 74
72
Bu arada sevgilisine varamamak endişesi, bütün
Allah âşıkları gibi, zaman zaman Yunus’un da gönlünü
acıtmıştır:
“Murâdıma, maksûduma ermezsem
Hayıf bana, yazık bana, vah bana
Kaadir Mevlâm cemâlini görmezsem
Hayıf bana, yazık bana, vah bana”
gibi kullandığı güzel Türkçedeki “yazık” ifade eden
bütün kelimelerle feryat edişi bundandır. Allah’ndan YUNUS EMRE’DE DİL VE SANAT
uzak kaldıkça, kalabalıklar içinde dahi kimsesiz olan
insanın sonsuz garipliğini şiir dolu bir Türkçe söyleyiş
Üç milletin, üzerinde yüzyıllarca işlediği Acem dili
haline getirmek için, Yunus’un şöyle bir düşüncesi
bile, Vahdet-i vücut inanışını Yunus kadar kolay
yeter:
söyleyememiştir. Onun hiçbir yapmacığa sapmadan,
bir sanat kaygısına düşmeden söylediği sade, külfetsiz;
“Acep şu yerde var m’ola,
fakat güzel şiirlerine bütün Tasavvuf edebiyatında
Şöyle garip bencileyin,
benzer şiirler bulmak kolay değildir. Bu şiirlerin benzeri,
Bağrı başlı, gözü yaşlı,
ancak onun yolunda yürüyen ve Yunus gibi söylemeyi
Şöyle garip bencileyin.
ülkü edinenlerin bazı şiirleridir. Kili, yüzyıl ortasında
Bir garip ölmüş diyeler,
bu dil o kadar ileri bir mucize lisanıdır ki bu sır ancak,
Üç günden sonra duyalar,
Yunus’un Horasan’dan gelmiş bir aileye mensup olduğu
Soğuk su ile yuyalar,
haberiyle birleştirilerek çözülebilir. Herhalde Horasan’da
Şöyle garip bencileyin.
eserleri bize kadar ulaşamayan, Türkçe, zengin bir Halk
edebiyatı vardır.
Yunus Emre’nin:
Aynı yüzyıl Anadolusu’nda Türkçenin ilk divan şiirlerini
“Bâd-ı sabâya sorsunlar
söyleyen Hoca Dehhânî’nin de Anadolu’ya bu Türk
Cânan illeri kandedür
ülkesinden geldiği düşünülürse, bu yorumun önemi
Görenler haber versinler
artmış olur.
Cânan illeri kandedür”
Yunus’un şiirlerinde tasavvufun söylenmesi güç fikir ve
diye, diyar diyar aradığı Tanrı’yı bir gün kendi içinde
heyecanları, berrak bir su içindeymiş gibi, hemen görülür.
bulunca:
Yunus bu şiirleri, eskiden öğrendiği bazı unutulmaz şiirleri
hatırlıyor, onları tekrarlıyormuşçasına kolay söylemiştir.
“Canlar canını buldum
Yunus’un şiirlerinde İslâmî bir duyuş ve düşünüş sistemi
Ballar balını buldum
olan tasavvuf felsefesi, Yakın Doğu Medeniyeti’nin
Bu canım yağma olsun
ilhamıdır. Fakat, geri kalan her şey, dil, vezin, nazım şekli
Kovanım yağma olsun
ve eşsiz bir Türkçe ile söyleyiş, hemen tamamıyle millîdir.
Bunun içindir ki Yunus, yedi yüz yıldan beri gittikçe artan
diyerek, nasıl coşkun bir şevki dile getirdiğini
bir ilgiyle, bütün Türk halkı tarafından sevilmiş, okunmuş,
biliyorsunuz.
taklit olunmuş, şiirleri bestelenmiştir.
kozaaltin.com.tr