Page 14 - KOZA_4_Web
P. 14

12

          Kaynak Modeller oluşturulurken başlıca hangi        olan kontroller sistematik ve uzmanlar tarafından kabul
          süreçlerin kontrol edilmesi gerekir?                görmüş yöntemlerden oluşmalı ve mutlaka raporlanmalıdır.
                                                              Burada asıl amaç başlangıçta elimizde bulunan sayısal
          Bütün modeller eşsizdir ve her birinin kendine özgü
                                                              verileri (sondajlar vb.) kullanarak oluşturulan modelin yine
          özellikleri bulunmaktadır. Bir model çok karmaşık olabileceği
                                                              o verileri nasıl yansıttığının gözlenmesi ve raporlanmasıdır.
          gibi bazı temel konular tüm modeller için ortaktır. Kaynak
                                                              Elde olan ölçülmüş bir verinin modelde farklı yansıtılması
          modeller oluşturulurken başlıca araştırılması ve incelenmesi
                                                              kabul edilemez bir durum olup, bu modelin de teknik
          gereken süreçler şu şekilde sıralanabilir;
                                                              çalışmalarda kullanılması mümkün değildir.
          •   Oluşturulan katı model ile doldurulan blok modelin
                                                              Doğruluğu  kontrol edilmeden  kullanıma  alınan  bir
             hacimsel farklılığı,
          •   Sondaj örneklerinden oluşturulan kompozitlerin toplam   modelin sonuçları maddi açıdan şirketler için felaket ile
                                                              sonuçlanabilir. Çünkü tüm ekonomik çalışmalar sisteme
             uzunluğu ile ham örneklerin toplam uzunluklarının
                                                              sokulan model üzerine inşa edilecek ve yatırım yapıldıktan
             karşılaştırılması,
          •   Kestirim yapılmasının ardından bloklarda tenör değeri   sonraki aşamada da sonuçları izlenecektir.

             atanmayan bölgelerin incelenmesi,
          •   Yoğunluk, altın geri kazanımı vb., verilerin tüm modele   Peki bu kontroller nasıl yapılacaktır?
             işlenip işlenmediğinin araştırılması,
          •   Yapılan farklı kestirim yöntemlerinin birbirleri ile olan   Model oluşturulduktan sonra ilk yapılması gereken
                                                              işlerden biri uygun bir lejant kullanarak sondaj ve
             karşılaştırmasının yapılması,
          •   Sondaj ortalama tenör değerleri ile kestirim sonuçlarının   model tenörlerinin hem 3 boyutta hem de kesit-kesit
                                                              karşılaştırılmasıdır. Modeli yapan kişi öncelikle görsel
             rakamsal ve grafiksel karşılaştırılması,
          •   Blok model tenörleri ile sondaj değerlerinin belirli   olarak yapılan çalışmanın uygun olup olmadığını teyit
                                                              etmelidir. Göze hoş gelmeyen  tenör dağılımları  tespit
             aralıkları için 3 boyutta dağılımının karşılaştırılması
                                                              edilmeli  ve nedeni araştırılarak önceki  aşamalar gözden
             (SWATH Plot),
          •   Bütün sondaj kesitlerinin model ile görsel olarak   geçirilmelidir.
             karşılaştırılması,
          •   Topografya üzerinde kalan blokların ve üretim yapılan   Oluşturulan modelin kontrollerinin yapılması sırasında en
                                                              çok başvurulan yöntemlerden biri de kestirimde kullanılan
             alanların son modelden çıkarılıp çıkarılmadığının kontrol
                                                              örneklerin ortalama tenör değerleri ile oluşturulan modelin
             edilmesi vb.
                                                              ortalama tenörünün karşılaştırılmasıdır. Bu karşılaştırmada
                                                              kestirim metotlarındaki farklı tenör değerleri de birbiri ile
          Yukarıda saymış olduğumuz başlıkları daha da uzatmak
                                                              karşılaştırılır. Burada beklenen ham veri ile hesaplanan
          ve genişletmek  mümkün olabileceği gibi bu  maddeleri  iki
                                                              tenör değerlerin birbirine yakın olması ve kabul edilebilir
          ana başlıkta toplamak ve incelemek daha doğru olacaktır.
                                                              bir limit içerisinde kalmasıdır. Ancak bu her zaman yeterli
          Bunlar, modelin hazırlama  aşamasında mutlaka yapılması
                                                              bir karşılaştırma değildir. Çünkü sondaj aralıklarının nizami
          gereken kontroller  ve model tamamlandıktan  sonraki
                                                              olmadığı bir projede bazen modelin tenörü sondajlardan
          kontroller olarak isimlendirilebilinir. Bu yazıda modelin
                                                              yüksek veya düşük çıkabilir ve bu durum yine o proje için
          tamamlanmasının  ardından  yapılması  gereken  kontrollere
                                                              normal olabilir. Çünkü burada yapılan  karşılaştırma  çok
          değineceğiz, çünkü diğer başlıklar ayrı bir makale konusu
                                                              büyük bir alanın tek bir rakam üzerinden karşılaştırılması
          olabilecek geniş bir alanı kapsamaktadır.
                                                              olup, rakamlar uyumsuz gibi görülse de model kullanılabilir
                                                              düzeyde olabilir. Burada unutulmaması gereken husus
          Doğrulama (Validation) neden gereklidir ve sağlıklı
                                                              bu durumun tespit edilip nedeninin ayrıntılı bir şekilde
          yapılmaması halinde sonuçları neler olabilir?
                                                              açıklanması gerekliliğidir.
          Bir  kaynak  modelin  tamamlanmasının  ardından  yapılacak



                                                                                                   kozaaltin.com.tr
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19