Page 14 - KOZA_4_Web
P. 14
12
Kaynak Modeller oluşturulurken başlıca hangi olan kontroller sistematik ve uzmanlar tarafından kabul
süreçlerin kontrol edilmesi gerekir? görmüş yöntemlerden oluşmalı ve mutlaka raporlanmalıdır.
Burada asıl amaç başlangıçta elimizde bulunan sayısal
Bütün modeller eşsizdir ve her birinin kendine özgü
verileri (sondajlar vb.) kullanarak oluşturulan modelin yine
özellikleri bulunmaktadır. Bir model çok karmaşık olabileceği
o verileri nasıl yansıttığının gözlenmesi ve raporlanmasıdır.
gibi bazı temel konular tüm modeller için ortaktır. Kaynak
Elde olan ölçülmüş bir verinin modelde farklı yansıtılması
modeller oluşturulurken başlıca araştırılması ve incelenmesi
kabul edilemez bir durum olup, bu modelin de teknik
gereken süreçler şu şekilde sıralanabilir;
çalışmalarda kullanılması mümkün değildir.
• Oluşturulan katı model ile doldurulan blok modelin
Doğruluğu kontrol edilmeden kullanıma alınan bir
hacimsel farklılığı,
• Sondaj örneklerinden oluşturulan kompozitlerin toplam modelin sonuçları maddi açıdan şirketler için felaket ile
sonuçlanabilir. Çünkü tüm ekonomik çalışmalar sisteme
uzunluğu ile ham örneklerin toplam uzunluklarının
sokulan model üzerine inşa edilecek ve yatırım yapıldıktan
karşılaştırılması,
• Kestirim yapılmasının ardından bloklarda tenör değeri sonraki aşamada da sonuçları izlenecektir.
atanmayan bölgelerin incelenmesi,
• Yoğunluk, altın geri kazanımı vb., verilerin tüm modele Peki bu kontroller nasıl yapılacaktır?
işlenip işlenmediğinin araştırılması,
• Yapılan farklı kestirim yöntemlerinin birbirleri ile olan Model oluşturulduktan sonra ilk yapılması gereken
işlerden biri uygun bir lejant kullanarak sondaj ve
karşılaştırmasının yapılması,
• Sondaj ortalama tenör değerleri ile kestirim sonuçlarının model tenörlerinin hem 3 boyutta hem de kesit-kesit
karşılaştırılmasıdır. Modeli yapan kişi öncelikle görsel
rakamsal ve grafiksel karşılaştırılması,
• Blok model tenörleri ile sondaj değerlerinin belirli olarak yapılan çalışmanın uygun olup olmadığını teyit
etmelidir. Göze hoş gelmeyen tenör dağılımları tespit
aralıkları için 3 boyutta dağılımının karşılaştırılması
edilmeli ve nedeni araştırılarak önceki aşamalar gözden
(SWATH Plot),
• Bütün sondaj kesitlerinin model ile görsel olarak geçirilmelidir.
karşılaştırılması,
• Topografya üzerinde kalan blokların ve üretim yapılan Oluşturulan modelin kontrollerinin yapılması sırasında en
çok başvurulan yöntemlerden biri de kestirimde kullanılan
alanların son modelden çıkarılıp çıkarılmadığının kontrol
örneklerin ortalama tenör değerleri ile oluşturulan modelin
edilmesi vb.
ortalama tenörünün karşılaştırılmasıdır. Bu karşılaştırmada
kestirim metotlarındaki farklı tenör değerleri de birbiri ile
Yukarıda saymış olduğumuz başlıkları daha da uzatmak
karşılaştırılır. Burada beklenen ham veri ile hesaplanan
ve genişletmek mümkün olabileceği gibi bu maddeleri iki
tenör değerlerin birbirine yakın olması ve kabul edilebilir
ana başlıkta toplamak ve incelemek daha doğru olacaktır.
bir limit içerisinde kalmasıdır. Ancak bu her zaman yeterli
Bunlar, modelin hazırlama aşamasında mutlaka yapılması
bir karşılaştırma değildir. Çünkü sondaj aralıklarının nizami
gereken kontroller ve model tamamlandıktan sonraki
olmadığı bir projede bazen modelin tenörü sondajlardan
kontroller olarak isimlendirilebilinir. Bu yazıda modelin
yüksek veya düşük çıkabilir ve bu durum yine o proje için
tamamlanmasının ardından yapılması gereken kontrollere
normal olabilir. Çünkü burada yapılan karşılaştırma çok
değineceğiz, çünkü diğer başlıklar ayrı bir makale konusu
büyük bir alanın tek bir rakam üzerinden karşılaştırılması
olabilecek geniş bir alanı kapsamaktadır.
olup, rakamlar uyumsuz gibi görülse de model kullanılabilir
düzeyde olabilir. Burada unutulmaması gereken husus
Doğrulama (Validation) neden gereklidir ve sağlıklı
bu durumun tespit edilip nedeninin ayrıntılı bir şekilde
yapılmaması halinde sonuçları neler olabilir?
açıklanması gerekliliğidir.
Bir kaynak modelin tamamlanmasının ardından yapılacak
kozaaltin.com.tr