Page 10 - Full_lite
P. 10

8




          Nispeten yeni bir makalede ise Pedro Chalmeta şu değer-
          lendirmeyi yapmaktadır: “Batı medeniyetinin  ekonomi
          bilimleri alanında henüz çok şey üretmediği bir çağda,
          İbn Haldun’un Mukaddimesi, benzeri ne kendinden önceki
          Müslüman düşünürlerde, ne çağdaşı Hristiyan düşünür-
          lerde bulunmayan bir gözlem ve değerlendirmeler dizisi   Mukaddime’nin gerçek özgünlüğü, siyasi birimlerin kuruluşu-
          sunmuştur. Hristiyan Avrupa’nın bu bilgi ve analiz düzeyi-  nun ve devletin evriminin altını çizen siyasi, sosyal ve eko-
          ne erişmesi için birkaç yüzyıl daha beklemek gerekecek-  nomik faktörlerin ayrıntılı ve objektif analizinde bulunabilir
          tir.”                                               ve onun kurduğunu iddia ettiği yeni bilim bu ayrıntılı analizin
             3
                                                              sonucudur.
                                                                       8
          Fransız “Le Monde Diplomatique” dergisi ise 2006 yılın-
          da şöyle yazmıştır: “İbn Haldun, aynı zamanda modern
          ekonominin ilk teorisyenlerinden biri sayılmaktadır. O, bir
          ürünün değerinin onun üretimi için gerekli çalışma mikta-
          rından kaynaklandığını kaydetmişti. Yine ekonomik, siya-
          si, sosyal ve demografik faktörlerinin birbirleriyle ilişkisi-
          ne vurgu yapmıştı.”
                         4

          Wafa Samoud’a göre ise, “İnsanlar, modern ekonomiden
          bahsedildiğinde Adam Smith, John Maynard,  Keynes ya
          da Karl Marx’ı anma eğilimindedirler. Oysa bu bilim dalı-
          nın gerçek öncüsü İbn Haldun’dan başkası değildir.”
                                                  5

          Rodney Wilson’a göre, “İbn Haldun’un modern ekonomi bi-
          limine katkısı iş devinimleri teorisi,  devletin ve özel sektö-
          rün rolü, etik değerlerle ekonomik aktivite arasındaki ilişki
          konularında olmuştur. İbn Haldun’un ekonomi alanındaki
          görüşleri günümüzdeki klasik ve neo klasik ekonomistle-
          rin bazı önemli fikirlerinin bir sentezi olarak görülebilir.”
                                                     6

          Yukarıdaki değerlendirmelere benzer yüzlerce örnek veri-
          lebilir. Tüm bu değerlendirme ve yorumlar okunduğunda
          yazımızın  başlığındaki  “İbn  Haldun  modern  ekonominin
          unutulmuş babası mı?” sorusu ister istemez akla gelmek-  Kaynaklar:
          tedir. Nitekim biz bu başlığı 2018 yılında yayınlanan İngi-
          lizce bir makaleden aldık.   Bu nedenle bir dergi yazısının
                              7
          sınırlılıklarını göz ardı etmeden araştırmacıları başlıktaki
          soruyu sormaya iten nedenleri açıklamaya ve sorunun
          cevabına ilişkin kişisel görüşümüzü ortaya koymaya ça-
          lışacağız.







                                                                                                    kozaaltin.com.tr
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15