Page 19 - Sektörel Bakış_2. Sayı_28.05.2018

19

1) AYDIN NAZİLLİ’DE
BULUNAN BİR MADENE
İŞLETME HAKKININ
VERİLMESİ

Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde yer alan ve
aşağıda Latin harflerine çevrilmiş bulunan
belge Aydın ilinde yer alan bir madenin
işletilmesine dair verilen kararı içermektedir.
6 Mayıs 1919 tarihli bu belge bir irâde-i
seniyye yani padişah imzalı yazılı bir emirdir.
Söz konusu evrakta padişahın dışında kabine
üyelerinin de imzaları yer almaktadır.

Söz konusu belgede ilk olarak bugün Aydın’ın
Nazilli ilçesine bağlı iki mahalle olan Hasköy
ve Semailli’de bulunan hazineye ait bir arazide
altın, pirit döfer ve arsenik içeren bir antimon
kaynağı bulunduğu belirtilmekte ve yüzeyde
bulunan bu madenin işletmesi hakkında bir
karar verilmektedir. Kararda gerekli vergi ve
harç ödemeleri yapılmak şartıyla madenin
işletme hakkının 99 seneliğine verilmesine
hükmedilmiştir.

Bu madenin işletilmesi sürecinde ortaklık
yapısı ise yarı resmî yarı özel bir hüviyete
büründürülmüştür. Buna göre madenin %50
hissesinin devlette kalması, kalan %50’lik
kısmın ise Osmanlı vatandaşı 4 kişiye
verilmesi kararlaştırılmıştır. Bu kişiler Hüseyin
Hulusi Efendi, Hacı Ali Nuri Efendi, Haşim
Enveri Efendi ve İlya Efteradi Efendi’dir. Bu
maden işletmesi ile ilgili işlerden sorumlu
kurum olarak ise Ticaret ve Ziraat Bakanlığı
belirlenmiştir.

Arşiv belgesinin orijinal metni ve Latin
harflerine aktarılmış şekli aşağıda
sunulmaktadır. 1

1 Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA.), İradeler - Dosya Usûlü (İ. DUİT.),
Dosya No: 29, Gömlek No: 3.

kozaaltin.com.tr