Page 13 - Sektörel Bakış_2. Sayı_28.05.2018

13 13

Mevlâna, kendisinden sonra arayanlara kılavuzluk ve önderlik
edeceğini söylediği Mesnevî’de sonsuz mutluluğun stratejisini
ve adresini verir ve yanlış stratejiden sakındırır.
Hareketler,
Bak işte, neler diyor rebap, dur, dinle; sonunda
Yol bulmak için ardıma düş, gel, izle.
Sen, doğru değil, eğri yolun yolcususun, bereketlerin
Bulmak sormakla olur, bak, işte! 18
anahtarı olur.

Görüldüğü üzere Mevlâna’ya göre, soru cevabın ve bilginin
anahtarı, insanı başarıya götürecek sürecin başlangıcıdır.

Stratejik düşünce sadece ne değil, nasıl sorusunu da sorar.
Uzmanlarının dediği gibi, isabetli olmayan strateji de, isabetli
olan kadar etkilidir, ama ters yönde!

Onun aşağıdaki meşhur hikâyesi olaylara bütüncül yaklaşım
ve stratejik düşünme ve bakışın önem ve değerini çarpıcı bir
şekilde anlatır:

Hintliler karanlık bir ahıra bir fil getirip halka göstermek istediler.
Hayvanı görmek için o kapkaranlık yere bir hayli adam toplandı.
Fakat ahır o kadar karanlıktı ki gözle görmenin imkânı yoktu. O
göz gözü görmeyecek kadar karanlık yerde, file ellerini sürmeye
başladılar. Birisinin eline kulağı geçti, ‘Fil bir oluğa benzer’
dedi. Başka birisinin eline ayağı geçmişti, dedi ki: ‘Fil bir direğe
benzer.’ Bir başkası da sırtını ellemişti. ‘Fil bir taht gibidir’ dedi.
Herkes neresini elledi, nasıl sandıysa fili ona göre anlatmaya
koyuldu. Onların sözleri, görüşleri yüzünden birbirine aykırı
oldu. Birisi dal dedi, öbürü elif. Herkesin elinde bir mum olsaydı
19
sözlerindeki aykırılık kalmazdı. 5

İşte bütüncül düşünce veya stratejik bakış gerçeği kavramayı
sağlayacak o mumdur. Bu hikâyeyle Mevlâna bizlere,
sınırlı bir bakış açısından bakan herkesin gerçeği bütünüyle
kavrayamayacağını mizahi bir yolla hatırlatmaktadır. 20

18 Talat S. Halman, Sevda Yüce Gözlerle, Rubailer, Mevlâna Celaleddin Rumi’den, Hece, İstan-
bul 2004.s. 70; Can, Rubailer, s.36.
19 Hatice Sedef Ergül, Bütüncül Gelişimin Anahtarı Mevlâna Yolu, Akçağ Yayınları, Ankara
2010, s. 40.
20 Franklin Lewis, Mevlâna, Geçmiş ve Şimdi, Doğu ve Batı, Kabalcı, İstanbul 2010, s.35
kozaaltin.com.tr